Evişlerinde Çalışanlar İçin

Ev hizmeti tanımı: Ev içerisinde yaşayan aile bireyleri tarafınca yapılabilecek temizlik, yemek yapma, çamaşır, ütü, alışveriş, bahçe işleri şeklinde gündelik işler ile çocuk, yaşlı yada özel bakıma gereksinim duyan kişilerin bakım işlerinin aile fertleri dışındaki kişiler tarafından yapılmasıdır.

Çalıştıran: 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ay içinde 10 günden azca süreyle sigortalı çalıştıran ve işveren sayılmayan gerçek kişiyi ifade eder.

Ev hizmetlerinde 01.04.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeni bir milat başladı. Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanunun Ek 9’uncu maddesi kapsamında sigortalı çalıştırılması hakkında tebliğde 01.04.2015 tarihindeki Resmi Gazete’de yayınlandı.


Gösterilen bildirii uygulama meydana getirecek işçi ve işverenler açısından mevzu başlıkları ve müracaat şekilleri ile makalemde Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanlar ile 10 günden az çalışanlamış olurın sigortalılığı, bildirimi, tescili ve primlerin ödenmesi işlemleri olarak kaleme alıyorum.

Ev hizmetlerinde ay içinde 10 günden az çalışanlar
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden azca sigortalı olarak çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında sigortalı sayılacaktır. Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar 10 güne (10 hariç) kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren sayılmayacaklar, bu kapsamda sigortalı çalıştırdıkları her gün için sigortalı çalıştıranlar prime esas günlük kazanç alt sınırının % 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyeceklerdir.

10 günden az sigortalı çalıştıranlardan işyeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi, işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi istenmeyecektir.

10 günden az çalışmanın tespitinde günlük 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 gün olarak kabul edilecektir. 10 günden azca çalışılan süreler birbirini takip eden günler olabileceği şeklinde ayın farklı günleri de olabilecektir.

Sigortalılık Başlangıç tarihi ve Bildirimi
Kuruma doğrudan yahut internet yöntemiyle müracaat

Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Günden azca Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin başvuru Formu” (Ek 2) ile yapılacaktır. Form çalışmanın geçmiş olduğu ayın sonuna kadar, ay sonunun hafta sonu genel ve resmi dinlence günlerine denk gelmesi halinde ise bu günleri takip eden ilk iş günü sonuna kadar ünitelere verilecektir.

“Ev Hizmetlerinde 10 Günden azca Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin başvuru Formu”nda çalışan ve çalıştıran ferdin imzası, kaç gün çalıştırılmış olduğuna dair bildirim ile e-posta adresleri ile cep telefon numarası detayları bulunmakta olup, Formun bu şekilde doldurulması halinde ayın öteki günleri için çalıştırılan kişinin değişmemesi halinde yeni Formun düzenlenmesi istenmeyecektir. 10 günden azca çalışmanın takip eden aylarda da devam etmesi ve bu durumun Formda belirtilmesi halinde her ay için ayrıca bildirim yapılması istenmeyecektir.

Ev hizmetlerinde 10 günden azca sigortalı olarak çalışanların bildirimi bu kişileri çalıştıranlar yönünden internet aracılığı ile de yapılabilecektir. Sigortalı çalıştıranlar www.Turkiye.Gov.Tr adresinin “e-hizmetler” menüsünün altında bulunan “Ev Hizmetleri” kısmını seçerek bildirimde bulunabilecektir. Bu şekilde meydana getirilen bildirim sonucunda sigortalının cep telefonu numarasına Kanunun ek 9 uncu maddesinde sigortalı tescili yapıldığı, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası primini takip eden ayın sonuna kadar ödeyebileceği hakkında bilgilendirme iletiı gönderilecektir.

Primlerin Ödenmesi
Kuruma “Ev Hizmetlerinde 10 Günden az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin müracaat Formu” ile müracaat edenlerin çalıştıran ve sigortalılar yönünden tescili yapılmış olduktan sonrasında çalıştıran kişiler % 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primini banka aracılığı yahut www.Sgk.Gov.Tr adresinin “e-sgk” menüsünden “Kart ile Prim Ödeme”, “diğer Ödemeler” seçeneğinden kredi kartları veya banka kartları aracılığıyla Kuruma ödeyebileceklerdir.

Çalıştırılan kişinin çalışma gün sayısının 9 günü geçmesi
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı çalıştıranlar 10 günden az süre ile çalıştırdıkları sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primini ödeyecektir. Gerçek kişinin ay içinde aynı sigortalıyı çalıştırdığı gün sayısının 9 günü geçmesi halinde bunlar hakkında 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran işverenlere yönelik işlemler başlatılacaktır.

İdari Para Cezası;
İlgili işçinin işe başlamasının kuruma Ek 1 belgesi ile süresinde bildirilmemesi halinde asgari ücret meblağında ceza kesilecektir. Kurumun denetimle görevli memurları tarafınca tespiti halinde her ay ve her bir sigortalı için asgari ücretin iki katını geçmemek üzere yönetimsel para cezası kesilecektir.

Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların işten ayrılmasını işten ayrıldıktan sonrasında 10 gün içinde kuruma Ek 1 formundaki durum değişikliği alanı doldurularak bilgi verilmemesi halinde asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

Eksik Gün Bildirimi;
İşçinin ilk işe giriş tarihindeki çalışma gününde değişim olması halinde ay içerisinde kuruma bilgisi verilmesi gerekmektedir. Kuruluş bu bilgiye istinaden düzeltme yapmış olacaktır.

Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlarla ilgili uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası uygulaması

Uzun vadeli sigorta kolları yönünden sigortalılık ve primlerin ödenmesi

Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 günden azca sigortalı çalışanlar % 32,5 oranındaki uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası yardımlarından da yararlanabilecektir.

Uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescilinde sigortalılardan herhangi bir müracaat alınmayacak, tescil ve tahakkuk kaydı Kurumca elektronik ortamda oluşturulacaktır. Sigortalılığın sona ermesinde de aynı şekilde işlem yapılacaktır.

Sigortalıların uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası priminin kendileri tarafından ödenebilmesi için ev hizmetlerinde aynı veya farklı çalıştıran yanında en az 1 gün, en fazlaca 9 gün süre ile çalışması kafi olacaktır.

Uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası priminin takip eden ayın sonuna kadar sigortalı tarafınca ödenmesi gerekmekte olup, primin ödenmemesi halinde uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası kaydı kapatılacak, primin ödenme hakkı düşecektir. Uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili aylık olarak yapılacak, takip eden ayda sigortalının ev hizmetlerinde ayda 10 günden azca çalışmasının bulunmaması halinde uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası tescili oluşturulmayacaktır.

Genel sıhhat Sigortalılığı ve Yararlanma Şartları
Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışıp iş kazası ve meslek hastalığı tescili oluşturulan sigortalının takip eden ayın sonuna kadar  uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası yönünden tescili oluşturulacak, sigortalının bu süreye ilişkin primlerini ödemesi halinde bir aylık süre ile Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında ayrıca genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.

Sigortalının, Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile kendi çalışması dolayısıyla (f) bendi kapsamında aylık alması nedeniyle genel sağlık sigortalılığının bulunması halinde ek olarak genel sıhhat sigortası tescili oluşturulmayacaktır.

Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, (c) bendinin (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9) ve (10) numaralı alt bentleri ile (e) ve (g) bentleri kapsamında genel sağlık sigortalılığının bulunması halinde ise tescili bir aylık süre ile oluşturulabilecektir. Genel sağlık sigortası tescili yapılanların bir aylık süre nihayetinde uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primi ödememeleri halinde genel sıhhat sigortalılıkları önceki kapsamdan dolayı devam ettirilecektir. Bu kişilerden sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortalılığına ilişkin tescili olanlar, bakmakla yükümlü olunan fert kapsamında olması halinde bu statüleri devam edecektir. Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışması nedeniyle uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası yönünden bir ay süre ile tescili yapılanların prim ödemeleri isteklerine bağlı olup, prim ödemeleri halinde Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamından genel sağlık sigortası yardımlarından yararlanacak, prim ödememeleri halinde ise Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamından önceki sigortalılık statüsü devam ettirilecektir.

Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlar için iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yanında uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primi ödemeleri halinde genel sağlık sigortası yardımlarından yararlanabilmesi için sıhhat hizmet sunucusuna başvurduğu tarihte bu kapsamda tescilinin olması ve primi ödemesinin bulunması ile son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sıhhat sigortası prim ödeme gün sayısının olması gerekmektedir.

Ev hizmetinde 10 günden az süre ile sigortalılığı bulunanların öteki statülerdeki sigortalılığı

Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile çalışan sigortalıların ay içinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında 30 gün sigortalılığının bulunması halinde uzun vadeli sigorta kolları ve genel sıhhat sigortası yönünden ek olarak tescil ve tahakkuk kaydı oluşturulmayacaktır. Sigortalının Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında 30 günden azca sigortalı çalışması halinde ev hizmetlerindeki çalışması ile ilgili olarak uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası yönünden yapılacak tescil kalan süre için oluşturulacaktır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı olanlar ile yaşlılık, emekli aylığı yada devamlı iş göremezlik geliri alanların ev hizmetlerinde 10 günden azca çalışmaları halinde iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yönünden tescil kaydı bu bildiriin “4.2- Sigortalılık başlangıç zamanı ve bildirimi” başlıklı bölümde belirtilen şekilde oluşturulur. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların tescil kaydı oluşturulmaz.

Kanunun 50 nci maddesine bakılırsa 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalı olanların ek 9 uncu maddesi kapsamında uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primini ödemeleri halinde prim ödedikleri aya ait isteğe bağlı sigortalılığı durdurulur. İsteğe bağlı sigortalılığı durdurulanların Kanunun ek 9 uncu maddesine tabi sigortalılığının bittiği tarihten itibaren 12 ay içinde prim ödemesinin bulunması halinde isteğe bağlı sigortalılığı zorunlu sigortalılığın sonlandıği tarihten bir gün sonra başlatılacaktır. 12 ay içinde prim ödemesi olmayanların isteğe bağlı sigortalılıkları ise talep etmeleri halinde başlatılacaktır.

Ay içinde 30 günden az çalışan yada Kanunun 80 inci maddesi ihtarnca prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857 sayılı Kanuna göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalılardan bununla birlikte ek 9 uncu madde kapsamında haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenenler, aynı ay içinde 30 günden azca kalan süreleri için Kanunun 51 inci maddesi üçüncü fıkrası kapsamında isteğe bağlı sigortaya prim ödeyebileceklerdir. Bu şekilde primi ödenen süreler zorunlu sigortalılığa ilişkin prim ödeme gün sayısına otuz günü geçmemek üzere eklenecek ve eklenen bu süreler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir.

Kanunun ek 5 inci ve ek 6 ncı maddelerine doğal olarak sigortalılar ile 2925 sayılı Kanuna doğal olarak olanların ev hizmetlerinde 10 günden az çalışmaları halinde uzun vade ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmaz, ek 9 uncu madde kapsamında 10 günden az çalışmaları nedeniyle bu sigortalılıkları durdurulmaz.

İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından yararlanma şartları ve bildirim

Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanlamış olur hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası haricinde hastalık ve analık sigortası hükümleri uygulanmayacaktır.

İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından yararlanmak için sigortalının iş kazasının olduğu tarihten minimum on gün önce tescil edilmiş olması ve sigortalılığının sona ermemiş olması iş kazası veya meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi yada sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçların ödenmiş olması şarttır.

Ev hizmetlerinde 10 günden az süre ile çalıştırılacak sigortalılara ilişkin iş kazası ve meslek hastalığı bildirimi Kuruma direkt toplumsal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formunu düzenleyerek yahut www.Turkiye.Gov.Tr adresinin “e-hizmetler” menüsünün altında bulunan “Ev Hizmetleri” kısmını seçerek “İş kazası bildirimi” menüsünden yapılacaktır.

Ev hizmetlerinde 10 günden azca çalışanların prim oranları ve tutarları

Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 günden az sigortalı olanları çalıştıranlar;

Kanunun 82 nci maddesine gore belirlenen prime esas gmeşhurk kazanç alt sınırının % 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecektir.

Uzun vade ve genel sağlık sigortası primi ödemek isteyen sigortalılar % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi, % 12,5’i genel sağlık sigortası primi olmak üzere Kanunun 82 nci maddesine nazaran belirlenen prime esas kazanç günlük kazanç alt sınırının 30 katı üzerinden % 32,5 oranında prim ödeyeceklerdir.

Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 günden azca sigortalı olanları çalıştıranlar;

1/4/2015-30/6/2015 tarihleri içinde gmeşhurk asgari ücret üzerinden 40,05 x % 2 = 0,80 Krş,

1/7/2015-31/12/2015 tarihleri içinde günlük asgari ücret üzerinden 42,45 x % 2 = 0,85 Krş

iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecektir.

Uzun vade ve genel sıhhat sigortası primi ödemek isteyen sigortalılar;

1/4/2015-30/6/2015 tarihleri içinde aylık 1.201,50 x % 32,5 = 390,49 TL,

1/7/2015-31/12/2015 tarihleri arasında aylık 1.273,50 x % 32,5 = 413,89 TL

prim ödeyeceklerdir.

Prime esas kazançlar yürürlükteki asgari ücrete gore belirleneceğinden asgari ücretteki artışlara gore ödenecek prim tutarları değişecektir.

DİĞER DÜZENLEMELER
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında aynı ayda 10 günden azca ve 10 gün ve daha fazla süre ile çalışma

Sigortalılar aynı ay içinde birden fazla gerçek kişi yanında ay içinde 10 günden az ve/veya 10 gün ve daha fazla süre ile çalışabilecektir.

Ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklular

Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı çalıştırılamayacaktır. Bu kapsamda yabancılar 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılabileceklerdir. Ülkemizde yabancı çalıştırma çalışma iznine bağlı olduğundan kuruma verilecek işe giriş bildirgesinde çalışma izni de eklenmelidir.

1/4/2015 tarihinden önce ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran gerçek kişiler hakkında yapılacak işlemler

1/4/2015 tarihinden önce ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenler işyeri dosyasını kapattıktan sonra Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında bildiriin “3- Ev Hizmetlerinde İşveren Yanında 10 Gün ve daha fazla Süre ile Çalışanların Sigortalılığı, Bildirimi, Tescili ve Primlerin Ödenmesi” başlıklı bölümde belirtilen usul ve esaslara gore müracaat edebileceklerdir. İşverenlerin Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında yapacakları müracaatlarda önceki işyeri tesciline esas iş kolu kodunun “9700” olması gerekmektedir. Bu şekilde müracaat eden gerçek fert işverenler, tebliğin 3.4.10 no’lu kısmınde belirtilen kanunlarda öngörülen şartları sağlamış olmaları kaydıyla sigorta primi teşviklerinden yararlanabileceklerdir. Sadece, 4447 sayılı Kanunun 50 nci ve geçici 10 uncu maddelerinde öngörülen teşvikten yararlanma yönünden, sigortalının “9700” iş kolu kodundaki işyerinden Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılan bildirimdeki işten çıkış tarihi ile Kanunun ek 9 uncu maddesine istinaden bu Tebliğ eki “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve daha fazla Çalıştırılacaklara İlişkin bildiri”de belirtilen işe başlama zamanı içinde boşluk olmaması gerekmektedir. Kanunun ek 9 uncu maddesine müracaat etmeyen işverenler hakkında mevcut uygulama doğrultusunda işlem yapılmaya devam edilecektir.

Sigortalıların Kendilerini Bildirmesi
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamındaki sigortalılar, çalışmaya başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, toplumsal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan “Sigortalı Bildirim Belgesi” ile direkt veya web yahut benzeri ortamda Kuruma bildirebilirler. Kurumca, sigortalının ilgili işveren tarafından bildirilmediğinin ya da bildirildiği biçimde sigortalı bildirimi arasında değişiklık bulunmuş olduğunun tespiti halinde, vaziyet, taahhütlü bir yazıyla sigortalıya, gerekirse işverene bildirilir. Yapılan bildirimlerin sonucunda değişiklık giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna gore işlem yapılır. Sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine kanıt teşkil etmez.

Belgelerin Kuruma direkt verilmesi halinde esas alınan tarih

Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında sigortalı çalıştıranların, adi posta, kargo yada Kuruma direkt yapılan başvuru ve bildirimlerinde müracaat veya bildirimin Kurumun gelen evrak kayıtlarına intikal tarihi; taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT-Alo Post veya PTT-Kargo ile yapılan müracaat ve bildirimlerde ise müracaat veya bildirimin postaya verildiği tarih; başvuru yada bildirim zamanı olarak kabul edilecektir.